Neuropatia obwodowa indukowana chemioterapią to częste powikłanie leczenia onkologicznego. Szacuje się, że objawów neurotoksyczności doświadczyć może od 40 do 80% osób leczonych onkologicznie, a u części z nich objawy mogą utrzymywać się powyżej 6. miesięcy od zakończonej chemioterapii. Do cytostatyków potencjalnie neurotoksycznych zaliczamy m.in. taksoidy (takie jak paklitaksel, docetaksel – leki często wykorzystywane w terapii raka piersi), sole platyny czy alkaloidy Vinca. Wystąpienie neuropatii obwodowej może wiązać się z koniecznością redukcji dawki leków, czy przedwczesnym zakończeniem leczenia systemowego, co z kolei przekłada się na skuteczność terapii. Powikłanie to dotyczy przede wszystkim obszarów dłoni i stóp. Najczęściej przebiega z odczuciami takimi jak: drętwienie lub mrowienie dłoni lub stóp, utrata umiejętności motorycznych, utrata czucia czy chroniczny ból. Neuropatia obwodowa pogarsza jakość życia chorego. Poza sprawczym aspektem chemioterapii, wśród czynników predysponujących do jej rozwoju, uznawane są m.in. cukrzyca, wiek powyżej 75 roku życia, współwystępująca neuropatia czy palenie papierosów.
Miejsce krioterapii w prewencji neuropatii obwdowej wywołanej chemioterapią
Ideą stosowania krioterapii w prewencji neuropatii obwodowej jest wyindukowane zimnem zwężenie naczyń krwionośnych. Ogranicza to przepływ cytostatyku przez obszary newralgiczne, co prowadzić może do redukcji uszkodzenia nerwów. Jak pokazują dane z badań naukowych, chłodzenie dłoni/stóp podczas wlewu chemioterapii (poprzez specjalne rękawice i skarpetki) zmniejsza uczucie mrowienia, bólu, pieczenia czy skurczów mięśni dłoni oraz poprawia zdolności manualne. Metoda ta zalecana jest przez Europejskie Towarzystwo Onkologii Klinicznej (European Society of Medical Oncology, ESMO) jako terapia prewencyjna warta rozważenia. Zachęcamy by chłodzenie dłoni/stóp rozpocząć 15 minut przed wlewem, utrzymać w trakcie i kontynuować przez 15 minut po zakończeniu infuzji cytostatyku potencjalnie neurotoksycznego. Odpowiednia krioprewencja neuropatii obwodwej wywołanej chemioterapią daje szansę osobom leczonym onkologicznie na skuteczną terapię przy utrzymanej dobrej jakości życia.
